XXI wiek stanie się epoką huraganów w gospodarkach wszystkich krajów świata: po okresowym szybkim wzroście i euforii, będą pojawiać się globalne kryzysy, podobne do ostatniego, który zaczął się w 2008 roku i jeszcze się nie skończył.
Globalny huragan.
Za każdym razem będzie powtarzać się jedna i ta sama historia: światowi liderzy i urzędnicy będą przekonywać, że wynieśli lekcję z popełnionych błędów, a nowego kryzysu już nie będzie. I do kolejnego kryzysu znowu nikt nie będzie przygotowany. A szczególnie ciężkie kryzysy pojawią się w XXI wieku w USA.
Prof. Avinash Dixit opracował kilka scenariuszy kryzysów, które zwalą się na gospodarkę światową w najbliższych dziesięcioleciach. Ten ekonomista patrzy w przyszłość z pesymizmem: ten wiek nie stanie się epoką rozkwitu dla gospodarki światowej.
Główną przyczyną kryzysów ma być niezdolność przywódców świata do dogadania się między sobą nawzajem oraz brak zdolności społeczeństw do zmiany swoich przyzwyczajeń.
· Huragan zadłużenia.
Europa i USA będą odtwarzać los krajów Ameryki Łacińskiej z ich najgorszego okresu lat 1970-1990. Od czasu do czasu gospodarka krajów Europy i USA będzie szybko rosła, ale głównie ich gospodarki będą trwały w stagnacji. Kraje te wpadną w pułapkę złej demografii i nieefektywnego zarządzania. Uniknąć zadłużania się oraz związanych z tym kryzysów walutowych nie uda się ani Europie, ani USA. Jedyne wyjście dla mieszkańców USA i Europy to więcej i efektywniej pracować, ale prof. Diksit na to nie liczy.
- Amerykanie będą bronić swoje konstytucyjnego prawa do konsumpcji nawet tego na co nie mają pieniędzy. Deficyt handlowy będzie rósł, a USA będą obwiniać za te własne nieszczęścia, swoich partnerów handlowych, takich jak przede wszystkim Chiny. Świat będzie nadal zależał od konsumpcji w USA, dlatego inne państwa będą ich nadal kredytować i USA będą kontynuować swój żywot na kredyt.
- Europa będzie przeżywała wiele fal społecznego niezadowolenia: Europejczycy za nic nie zechcą odmawiać sobie przyjemności przesiadywania w kawiarniach i nic nie robienia. Taki tryb życia będą sponsorować inne kraje poprzez MFW a także banki. Europejczycy będą pojmować lekcje kryzysów bardzo specyficznie: jeżeli oni winni będą bankowi bilion dolarów, to będą sobie zdawać sprawę z tego, że są w rękach banków, ale jeśli trylion, to banki w całości zależą od ich woli.
· Zacofana przemysłowa Ameryka
Spowolniony wzrost amerykańskiej gospodarki i powiększanie zadłużenia doprowadzą do pojawienia się technologicznego zapóźnienia USA w stosunku do innych krajów, przede wszystkim Azji. USA powtórzy drogę Chin, które około 1400 roku straciły globalną pozycja lidera. Nadrobić opóźnienie udało się im dopiero po sześciu wiekach.
- W USA na jakiś czas dojdą do władzy konserwatyści. Pod naciskiem grup religijnych zabronią niektórych perspektywicznych badań w dziedzinie biotechnologii. Po tego typu stratach w nauce nie uda się nadrobić opóźnienia w stosunku do innych krajów.
- Jakość kształcenia w USA będzie spadać z powodu cięć budżetowych.
- Utrata pozycji lidera w dziedzinie nowoczesnych technologii zapewni pracę słabo wykształconym i niewykwalifikowanym Amerykanom. W Chinach będą rozwijać się produkty high technology. Produkcja różnego badziewia plastikowego oraz montaż powrócą do USA.
· Konflikty zbrojne: Indie i Chiny
Gospodarka Chin i Indii w XXI wieku będzie nadal szybko rosnąć. Wzrost będzie niezrównoważonym, a na pierwsze miejsce listy problemów będą nierówności społeczne, które doprowadzą do konfliktów.
- Chiny i Indie może oczekiwać szereg aktów terrorystycznych i zbrojnych konfliktów.
- Obydwa kraje będą powiększać budżety na obronę i własne siły zbrojne. Spowoduje to spadek państwowych inwestycji w infrastrukturze oraz w nakładach na rozwój produkcji.
- Nastąpi odpływ zagranicznych kapitałów z obu krajów.
- Te zjawiska stanowić będą początek upadku ekonomicznego Indii i Chin.
· Kryzys ekologiczny
Niepowodzeniem zakończą się pertraktacje dotyczące emisji gazów cieplarnianych w celu zapobieżenia ociepleniu klimatu. Ograniczenia w tej dziedzinie będą przestrzegać wyłącznie Niemcy i kraje skandynawskie. Pozostałe kraje albo otwarcie zignorują działania przeciwdziałające ociepleniu klimatu jak Indie i Chiny, czy jak USA powołujące się na złożoności polityki wewnętrznej. Świat nie wyzwoli się spod swojej zależności od węgla i ropy naftowej.
- To dobra nowina dla krajów, eksportujących ropę naftową, w tej liczbie i Rosji.
- Otworzą się nowe transportowe drogi na północy po stopieniu się lodów w oceanie Lodowatym - pojawi się nowa droga morska z Europy do Azji i USA. Skorzysta na tym także Rosja.
- Turyści będą mogli brać udział w rejsach wycieczkowych tam, gdzie kiedyś dokonywał swoich wyczynów Roald Amundsen.
Diksit radzi wszystkim państwom zacząć oszczędzać i odkładać na czarny dzień. Podaje nawet przykład: na początku wieku Chile dobrze zarabiało na wzroście cen miedzi i rządy nie wydawały pieniądze a stworzyły znaczne rezerwy finansowe. I to pomogło Chile przeżyć spokojnie okres kiedy w 2008 roku ceny na miedź radykalnie się zmniejszyły.
Zdaniem Diksita taka polityka powinna współgrać z rozwojem infrastruktury, jakości wykształcenia i zarządzania, a także w działaniach na rzecz zmniejszania nierówności społecznych, aby ustrzec się kryzysu.
Prof. Avinash Dixit z Princeton University to uznany ekonomista amerykański. Jest członkiem National Academy of Science od 2005 roku. W przedstawionej futurologii – przepowiedniach nadchodzących huraganów w gospodarce światowej można odczytać jednak jego hinduskie pochodzenie. Według niego Rosja ma się bogacić w nadchodzących dziesięcioleciach na sprzedaży ropy naftowej.
Tymczasem prof. Dennis Meadows, współautor słynnego futurologicznego opracowania znanego pod nazwą “Raportu Rzymskiego” lub “Granice wzrostu”, przedstawił niedawno swoją wizję najbliższych dziesiątek lat.
Skołkowo: Wykład prof. Dennisa Meadowsa 12.04.2012.
Ten znany profesor przewiduje spadek światowego wydobycia ropy naftowej o 50%, uspokaja Rosję, aby nie obawiała się konkurencji nieopłacalnego wydobycia amerykańskiego gazu łupkowego i również wieszczy huragany w gospodarce światowej.
Główna teza jego najnowszego wykładu wygłoszonego w Skołkowo w Moskwie brzmi następująco: “W przeciągu najbliższych dwudziestu lat świat oczekują dramatyczne zmiany, większe niż w przeciągu całego minionego stulecia”.
